SİRKÜLER:2022- 761

Sayın Üyemiz,

T.C. Ticaret Bakanlığı Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü’nden alınan yazı metni aşağıya çıkartılmıştır

Bilindiği üzere, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Ticarette Teknik Engeller (TTE) Anlaşması ülkelere ürünlere ilişkin teknik düzenlemeler ve bu düzenlemelere uygunluğun temin edilmesi için prosedürler oluşturma hakkını tanımakla birlikte, ülkeler tarafından hazırlanan teknik düzenlemeler, standartlar ve uygunluk değerlendirmesi prosedürlerinin uluslararası ticaretin önünde engel yaratmamasını amaçlamaktadır. Dolayısıyla ihracatımızın diğer ülkelerin uygulamaya koydukları teknik düzenlemeler ve uygunluk değerlendirmesi prosedürlerinden olumsuz etkilenmemesinin sağlanması büyük önem taşımakta, DTÖ TTE Anlaşması bu kapsamdaki ülkemiz hak ve menfaatlerinin korunabilmesi açısından en önemli araç/platform olarak ön plana çıkmaktadır.

TTE Anlaşması kapsamında gerçekleştirilen bildirimler sayesinde; gerek üretici ve ihracatçıların, gerekse ilgili kamu kuruluşlarının diğer ülkelerin uygulamaya koyacakları yeni düzenlemelerden ve alacakları önlemlerden taslak aşamasındayken bilgi sahibi olmaları sağlanmaktadır. Ayrıca, diğer üye ülkelerin söz konusu bildirimlere yazılı yorumda bulunmalarını sağlamak üzere makul bir süre tanınmaktadır. Böylelikle teknik düzenlemeler ve uygunluk değerlendirmesi prosedürlerinin nihai hale getirilmesi sürecinde diğer ülkeler tarafından yapılan yorumlar dikkate alınmakta, uygun görülmesi halinde taslak mevzuatta değişiklik yapılabilmekte, bu suretle ticaretin önünde gereksiz engel yaratılmasının önüne geçilmektedir.

Bakanlığımız TTE Anlaşması kapsamında teknik düzenlemeler ve uygunluk değerlendirmesi prosedürleri konusunda ülkemiz “Bilgi ve Bildirim Merkezi” görevini yürütmektedir. Bu kapsamda Bakanlığımız gerek ülkemiz bildirimlerinin DTÖ Sekretaryası aracılığıyla diğer ülkelere bildirilmesi sürecini koordine etmekte gerekse diğer ülkelerin yapmış oldukları TTE bildirimlerinin ülkemizdeki ilgili tüm taraflara iletilmesini sağlamaktadır. Bu amaçla Bakanlığımızca “Ticarette Teknik Engeller İnternet Sitesi” (www.teknikengel.gov.tr) 2006 yılında yayına alınmış olup, son olarak 2019 yılında güncellenmiştir. Ticarette Teknik Engeller İnternet Sitesi aynı zamanda ticarette teknik engeller hakkında ülkemizde farkındalığın artmasına katkı sağlayan en temel platform işlevini de görmektedir.

Ticarette Teknik Engeller İnternet Sitesi internet erişimi olan tüm gerçek ve tüzel kişilerin ücretsiz olarak kullanımına açıktır. Siteye üye olan kullanıcıların e-posta adreslerine, ilgilendikleri alanlardaki bildirimler ülke ve ürün bazında günlük olarak gönderilmektedir. Aynı şekilde, firma ve kuruluşlarımız internet sitesi üzerinden bildirime konu mevzuatın tam metnini talep edebilmekte ve bildirimlere ilişkin yorumlarını Bakanlığımıza iletebilmektedir. Gelen yorumlar üzerine, Bakanlığımız koordinasyonunda ilgili kurum ve kuruluşlarımızla bir değerlendirme yapılmakta, yapılan değerlendirme sonucunda, ilgili bildirime ilişkin ülkemiz pozisyonu oluşturulmakta ve ülkemiz yorumları ilgili ülkenin TTE Anlaşması kapsamındaki Bilgi ve Bildirim Merkezine Bakanlığımızca gönderilmektedir. Ayrıca ülkemiz yorumlarının ilgili ülkeler tarafından dikkate alınmaması durumunda, teknik engel oluşturduğu değerlendirilen ülke uygulamalarının, TTE Anlaşmasından kaynaklanan haklarımızın korunmasını teminen ülkemiz tarafından TTE Komitesinde “Belirli Ticari Sorunlar” başlığı altında gündeme getirilebilmekte ve bu sayede Komite nezdinde ilgili ülkelere yönelik, teknik engel oluşturan uygulamalarının değiştirilmesine/yürürlükten kaldırılmasına yönelik bir baskı oluşturulabilmektedir.

Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Ticarette Teknik Engeller (TTE) Komitesi’nin 16-18 Kasım 2022 tarihlerinde Cenevre/İsviçre’de gerçekleştirilen toplantısında, 20’si yeni olmak üzere toplamda 81 adet “Özel Ticari Kaygı (Specific Trade Concerns-STC)” gündeme getirilmiştir. Anılan Komitenin bu toplantısında ülkemize karşı veya ülkemizce gündeme getirilen veya gündeme getirilenlerden desteklenen bir Özel Ticari Kaygı (STC) olmamıştır.

 Bununla birlikte, anılan Komite toplantısı kapsamında Mısır’ın Üretici Kayıt Sistemi, AB’nin Atık Sevkiyatı Yönetmelik taslağı, Çin’in ithal gıda ürünlerinin kaydına yönelik düzenlemesi ile Ülkemizce takip edilen diğer STC’ler konu başlıkları itibarıyla ekli (Ek-1) dokümanda düzenlenmiş olup, ihracatçılarımız açısından yararlı olacağı düşüncesiyle paylaşılmaktadır.

 Diğer taraftan, Bakanlığımız Ticarette Teknik Engeller İnternet Sitesinde yayımlanan DTÖ üyesi ülkelerin taslak mevzuat bildirimlerinin kaynağını oluşturan ve DTÖ tarafından sekretarya hizmetleri yürütülen “e-Ping alert” platformu, DTÖ’nün TTE bildirimlerinin yanı sıra Sağlık ve Bitki Sağlığı (SPS) bildirimlerinin kaydının tutulduğu ve kullanıcıların anılan bildirimler ile ilgili arama yapabilecekleri bir bilgi bankasıdır. Anılan platform üye ülkelerin kullanımına 29 Mart 2022 tarihi itibarıyla sunulmuş olup, 13 Temmuz 2022 tarihinde bir önceki Komite toplantısının ilk gününde resmi lansmanı yapılmıştır. Bahse konu platforma www.epingalert.org adresinden erişim sağlanmakta olup, sisteme kayıtlı olan kullanıcılara seçimleri doğrultusunda e-posta ile bilgilendirme imkânı tanınmıştır.

Komite toplantısı esnasında, DTÖ Sekretaryası tarafından önceki bildirim sistemlerinin yerini almak üzere tasarlanmış “e-Ping alert” sistemine, üye ülkelerden anılan platforma üyeliklerin arttırılması konusunda daha fazla özendirici olunmasına yönelik beklentileri dile getirilmiştir. Bu kapsamda, ülkemizden halihazırda anılan platforma kurum, kuruluşlar ve firmalardan 623 kişinin kaydının sağlandığı tespit edilmiştir

Bakanlığımızın Ticarette Teknik Engeller İnternet Sitesi ile DTÖ Sekretaryasının üye ülkelerin bilgi ve bildirim merkezlerinin yanı sıra üye ülke firmalarının da kullanımına sunmuş olduğu “e-Ping alert” platformu şu aşamada birbirinin yerine geçebilen ikame sistemler olmayıp, üyelerine farklı avantajlar sunmaktadır. “E-Ping alert” sistemine üye olanlar DTÖ Sekreteryası’na üye ülkelerce 1995 yılından beri yapılan TBT ve SPS bildirimleriyle ilgili arama yapma, anılan bildirimleri ülke ve sektör bazında filtreleme gibi kolaylıklardan yararlanırken, Bakanlığımızın Ticarette Teknik Engeller İnternet Sitesine üye olanlar, bildirimlere Türkçe konu başlıkları ile ulaşabilme, ilgili bildirimlere ilişkin yorumlarını Bakanlığımıza doğrudan iletebilme, Bakanlığımız süzgecinden geçirilen bildirimlere dair yapılan duyurulara ulaşabilme gibi avantajlardan yararlanabilmektedir.

Bu bakımdan, her iki platforma da firmalarımızın üyeliklerinin arttırılmasını teminen İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterlikleri vasıtasıyla firmalara bir duyuru yapılması, anılan sistem üzerinden ülkemiz firmalarının faaliyet alanlarındaki ürün grupları veya ihracat yaptıkları ülkeler bakımından önem arz edecek teknik düzenleme taslaklarını takip etmelerinin sağlanması bakımından faydalı olarak değerlendirilmektedir.

Diğer taraftan, Genel Sekreterliklerimiz tarafından da anılan platformlara üye olunarak bildirimlerin sektörel bir bakış açısıyla izlenmesi ve değerlendirilmesi önem arz etmektedir. Teknik engel niteliğindeki düzenlemelere yönelik tespitlerinizin Bakanlığımıza iletilmesi halinde, konuya ilişkin Bakanlığımız nezdinde girişimlerde bulunabilme imkanı olup, bu sayede Genel Sekreterlikleri aracılığıyla da firmalarımızın potansiyel ihracat pazarlarında ihracatlarını sekteye uğratabilecek sektörel düzenlemelerden taslak aşamasında haberdar olmalarının sağlanması, bu sayede kamu-özel sektör işbirliği ile teknik engellerin bertarafı konusunda daha pro-aktif bir politika izlenebilmesi mümkün olabilecektir.

Bilgilerini, gerek Bakanlığımız “Ticarette Teknik Engeller İnternet Sitesi”ne gerekse “e-Ping alert” sistemine üyeliği teşvik etmek üzere ihracatçı firmalara bir duyuru yapılması, bahse konu bildirimlerin sektörel bir bakış açısıyla değerlendirilmesini teminen Genel Sekterlikleri bünyesinde her iki sisteme de üyelikleri sağlanan personele dair isim, unvan ve iletişim bilgisi ile çalıştığı birim bilgisinin 16 Ocak 2023 tarihine kadar resmi yazı ve bilgi@daib.gov.tr e-posta adresine bildirmek suretiyle gerekmektedir.

Ek:

-DTÖ TTE Komite Toplantısında Öne Çıkan Hususlar